Dit is wat we doen,
wat ons overkomt
en kenmerkt
bij elke ontmoeting:
een opsomming
van wie overleden is
of terminaal
en wat we daarvan vinden,
of dat nog waarde heeft.
Alles krijgt zin
door de liefde
die we voelden
en nog voelen
voor elkaar.
Dit kunnen we nog doen,
koffie erbij, borrel
en dan verder.
Dit kunnen we aan.
Kan het nog dover
nog blinder,
de ogen meer of minder
open voor zonlicht,
de stem afgeperkt
tot aan de grens.
Ik neem mijn boom
uit wandelen
en toon haar de wereld.
Het verkeer,
andere bomen
in colonnes,
de vuurzee.
Het gaat niet over.
Dorstige snijtak,
ongeënt loopt zij niet weg.
Zij bloedt en bloeit op,
compenseert met schaduw
en rijp fruit
en ik dwaal af
naar meer bomen.
Onbeperkt
door mijn waarneming
rillen haar twijgen
en bladeren
in mijn adem.
Ik bied stoelen aan.
Ik ga nu leven
waar alles verandert.
Kan het nog verder
nog dieper, denkt zij,
denk ik.
Mag ik dan weer mee.
Ik hoop op draaideuren,
dan kan ik me nog bedenken
en terugkeren.
Ik wil uitstellen
tot het niet anders kan.
In de hal pingelt
een pianist
hinderlijk door de muzak heen,
en blijft herhalen.
Bloembakken en zitbanken
kunnen de betonnen pilaren
niet verhullen.
In een onlosmakelijke rolstoel
met dwingende echtgenoot
die nóg een cappuccino
altijd afraadt:
‟U bent mijn moeder niet!”
‟Nee, ik ben uw chauffeur.”
En ik herken haar
wederkerig
in dit halverkeer.
Vang mijn kind op,
als hij struikelt
en valt in de armen
van die hem
misbruiken willen,
die aan hem verdienen.
Help hem met opstaan
en zorg voor pleisters,
hechtingen, een zakdoek,
kalmerende woorden,
een arm rond de
gekwetste schouders.
Ik zie het ook,
hij is sterk als een beer,
zijn knuffel kneust je rug
en hij is een kop groter dan
al die zorgverleners
die komen en vooral gaan.
Als ik het niet meer kan,
er niet meer ben,
vang hem dan op voor mij,
voor hemzelf vooral,
en breng hem thuis.
Op weg naar
wat een bezoek
had moeten worden.
Toch maar de strop om,
huissleutels, credit card,
parkeerbon bij de slagboom.
De vertragende keuze voor een lift,
bedden op wielen en rollators met
ongewenste verbindingen
omsingelden mij
waar ik stopte en stilstond
voor koffie met slagroom.
Het gezwel
had haar blik bereikt
en zij kwam tot inkeer,
naar binnen,
ergens daarbinnen.
Zij had al afscheid genomen.
Er hing wel degelijk een kalender
bij de receptie.
Het bleek half vijf en
buiten werden bloemen verkocht.
Tussen alles
wat niet meer werkte
stond ik even op een vlakte
in een dagdroom.
Een reigerslag
doorbrak je hemel,
zwarter dan blindheid,
zwarter dan ooit,
maar als alles logisch is
en een bestaansrecht heeft,
dacht je,
waarom regent het dan
op volle zee?
En wie verdient kanker?
Je verwerkte het slechte nieuws
als een hoop levenloze kleding
en de arts keek naar je
zoals iemand kijkt
die op de bus wacht.
Een eenwording
met de muren
van het wachtlokaal
en de doorlopende tijd
opgeslagen in een kelder
waarin ik nooit kan afdalen
en de reiger volgen
zonder het te willen.
"Hij heet Gerard",
fluisterde mijn partner
bij de ingang van de zaal.
We schoven op.
Dat kan ik goed,
mensen door elkaar halen.
"Hé, Anke, van harte
met je pensioen.
Tsjongejonge toch,
blijf vooral gezond!
Hoi Gerrit,
mooie mijlpaal hè."
"Anne" zei mijn partner,
"Anne."
En dan koffie
en cake.
Ik red me verder wel.
Ik hoef de obers
niet bij naam te kennen.
“Niet de hoofdingang,”
gebaart de receptioniste
die me niet aankijkt.
“Achterom.”
De achterpoort staat open,
grind ritselt en knarst,
en ik vind een trekbel.
De gang ruikt naar urine,
lysol en ongeluchte bedden.
De vloer glimt naar was
en blijkt stroef.
De bejaarde vrouw
herroept haar opgekropte kind
als volgepropte pop in haar armen.
Zij herkent me wel,
maar weet niet meer
hoe te reageren
op die uitgestoken hand
en hoofdknik.
Alles is al gezegd
in haar ontwijkende ogen.
Ze ontkent me.
Ik verlaat haar,
laat haar achter,
verklaar haar nader.
Zij blijft toch wel achter,
in me.
Het spreekuur verloopt
na een ogenblik.
Geen klok kan de tijd stoppen.
Ik vraag me af
hoe deze herinnering
ooit haar kamer moet verlaten.
De spotvlieg
kroop over haar onderarm
en ik zag haar huid rillen,
trillen, willen reageren.
Uit woede liet moeder
alles lopen, behalve zichzelf,
gebonden in de rolstoel.
Een kinderhand, engelveer
wilde verjagen
en kwam niet eens nabij.
Het zijn de hersens
die het geheugen
talloos verbrokkelen
tot alleenstaande woorden
en die verkeerd aaneenlijmen
tot wartaal.
Het satanische insect
vond bij toeval de geur
uit vaders jeneverglas,
verdronk in zaligheid
en werd weer een met alles
via de afvoerput.
Alle oorzaken
verliezen hun gevolgen
en je blijft alleen over.
Geen steen
in deze stad
bleef zonder bloed.
De volgende maatregelen
zijn denkbaar:
een goede morgen,
een volkomen zon,
een langzame afdaling
naar de dag,
op tijd rust,
een avond zonder zichtbaar einde.
Ik schaf tralies aan,
sluit buiten,
blijf binnen.
Blijf ontkennen
jezelf te kennen,
dat maakt niets uit.
De zon herkent je toch wel.
Aan de nacht
valt niets te doen.
Een onderdompeling,
telkens weer.
Ook na alle komende maatregelen.
Ze kwamen terug en beloofden
dat het voortaan vrede zou zijn.
Ze bedoelden te zeggen
dat hun vijand verslagen was.
Achter die horizon
luisterden wij naar zo
luid mogelijke muziek
om te kunnen zwijgen.
Dit was stapvoets stamelen,
het waarschijnlijke einde
van elke werkdag: een verhaal.
Met het volle gewicht
van onze ogen over de avond,
totaal niets wetend, terecht,
mengden wij ons in de festiviteiten
en letten wij messcherp op.
Tastend naar bewijzen
voor dit leven vonden we elkaar.
De vijand is in ons
en zal nooit verslagen zijn.
Arbeider,
een tevreden gezin
is jouw thuis,
ontelbaar herkende muziek
laat elke cel resoneren
en je zingt ongewild mee.
Niets komt je aanwaaien.
Herhalingen troosten
en schenken warmte
om naar terug te keren
na je overuren.
Arbeider,
dat werk is wat je kan,
niet wat je wilt.
Je koop wat je kan,
niet wat je wilt.
Faillissement, uitverkoop,
aanbieding en kringloop.
Je hebt dat huis niet ontworpen,
die straten niet gepland,
en om dat imbeciele amusement
heb je nooit gevraagd,
je bent hier te gast
en komt niet verder.
Kent een boom jaloezie,
wil een steen winnen?
Laat je niet paaien.
Je schaduw
toont de zon aan,
en ook je ouders
doorliepen alle jaargetijden
in dat licht.
Nauwsluitende loonstroken
en korte contracten binden,
vrijheid net niet
reikend aan je vingertoppen,
arbeider,
schaap noch herder
bepalen de koers
van de kudde.
Dat doet de wolf.
Laat je niet opnaaien.
Het herstel
duurt levenslang.
Dit gedicht
gaat niet over paarden,
het bit en de zweep,
het gemak en de trouw
waarmee zij hun last, de mens,
over zandpaden dragen
en blijven luisteren.
Haar moeder ziet hoe zij
mannenogen trekt
en hun nekken keert.
Voor je het weet
heb je hier verkering,
hoe kort ook.
Geestvernauwend calvinisme,
die fietsklem in gewapend beton.
Angstig bovenal,
hoe hele generaties opgroeien
buiten gehoorsafstand,
achter de dijken
van het eigen gelijk.
Dit gaat ook niet
over de nodige wolken
die polders en paarden
overschaduwen en nathouden.
Hoeven en nagels. Gras.
Bedrijf niet de liefde
als verplichte dans
op niet herkende muziek,
de sleur en de last.
En dan is er ook nog
het wassende water.
Paarden kunnen in regen weiden.
Kinderen kunnen slapen.
Kruiwagens hoeven niet gebruikt,
men kan ze laten staan.
Een stilte mag vallen.
Kinderstemmen omspoelen
rotsen van zwijgen
hier in een openbare ruimte, opgebaard
op gesponsorde zitbanken
in gesubsidieerde parken
met ingehuurde bomen
en geleasede perken
op afbetaling,
lezend in een kluwen
meningen en ingevingen
in hun handen,
die elke vooruitgang
in het volksbelang
tegengaat uit traditie.
Gebogen als vergeefse monniken
ingekapseld
over iets kostbaars
dat zal vergaan,
zoals een schikking.
Ik waag een korte aanloop
en spring door een golfslagspiegel
in mijn armen
en het zwemvest.
Een soort inbraakalarm gaat af
in mijn oren
en herhaalt zichzelf
gedreven door geld en dat duurde.
Dat duurde.
Ik duik onder
en kan niet kiezen
tussen zinken of zwemmen.
Ik eis hulp en toekomst
van de boom aan de oever,
nu en niet later.
Een boom heeft nooit vakantie, toch?
Weekenddienst, winkelsluiting,
overbevolking?
Hoe veelarmig vertakt grijpen
de wortels de oeverwand
als een drenkeling
de intacte reling
van de gehuurde reddingsboot.
Wat de rots denkt,
hoe de boot schommelt,
dat blijft.
Er zijn eindeloos veel soorten stilte
en ik hoef niet te kiezen.
Vrijheid werd mij voorgespiegeld,
een maakbaar leven voorspeld.
Een open water.
Het einde van de wereld door ijs
Laat de goden oplossen
in het niets
en de mensen rusten
in zichzelf,
nu de naakte stad danst
in eigen kunstlicht
tot in een nieuwe ochtend.
De cafés van vroeger sloten,
de klanten werden samen eenzaam,
er komt een nieuwe toegangsweg
met bredere stoepen
en lichtgevende strepen,
simpel, en trouwens,
ik drink niet meer zo vaak elders.
‘s Avonds zit-lig ik
op de lig-zitbank
van wat deze dagen thuis heet.
IJs smelt in mijn glas,
ik luister naar muziek,
denk ik,
en niemand stoort me.
Mensen als.
Woorden als.
Een handtekening zegt niets,
alleen het woord telt.
Ik bleef buiten.
Er was een poort.
Volgens het tegeltje
achter de mevrouw
van de bewaking
krijg je in het leven
zelden een tweede kans
op geluk.
Ik zou genoegen nemen
met een eerste kans,
dacht ik.
Ze vroeg om mijn idee.
Ik had geen idee.
En geen toegang.
Ik kom zonder wapens vanavond
en liet mijn harnas achter.
Aan de overkant,
om ons heen en in ons
staan zij die niet
op ons wachten of
nog iets verwachten.
Zij lieten ons los.
Het vergeten als regen
kan niet alle verleden,
zonden en lijden wegspoelen.
Laat en laag zonlicht
door glas in lood
kleurt herinneringen
aan zij die gingen,
de lach, de streling.
Zij rusten onder ons,
ingetogen mos.
Ik vind woorden en hoor
een zwijgend koor op afstand
dat altijd gelijk heeft
door afwezigheid,
dat ons niet alleen laat
en voorgaat,
hier vanavond en later,
een omarmend, meegaand bos.
Heeft iemand
de bladeren al geteld,
buiten op het plein,
die daar vliegen en rennen
schuilen en jagen
strijden en vallen
in drommen
tot ze neerdalen
en op ons wachten?
Begin gewoon met een,
dan twee, drie,
en laat elk blad tellen,
optellen,
tot niemand ze kan vergeten
en ontkennen.
Kijk, botwitte grafstenen
voor gevallenen
aan landingsstranden
op ingesleten slagvelden
in rijen en kolommen,
zo onderhouden
dat het nooit zal wennen,
die groeiende hoop
bladeren.
Alleen de vertrapten
kennen de waarheid.
Mijn voorstel: een gedicht
dat geen woord kan houden
over alles wat je ziet
met je ogen dicht,
alles wat je pas mist
als het verdwenen is
zoals een kinderzitje
of je bier.
Ik let even niet op
en meteen vult haar jonge lichaam
mijn oude zintuigen.
Toen ik jong was
had ik ook zo’n lichaam
maar dat is later met
een ander getrouwd.
Ik kan niet kiezen.
“U zult het met mij moeten doen”,
sprak ze elastisch en fatisch,
en daar kon ik inkomen.
De kalender en het schelle licht,
de onmiskenbare
onmisbare onvermijdelijke koffiegeur
die middag,
de beslagen regenruiten
en de laarzen met modder en klei.
De soep is heet
maar dat is dan ook alles
en er is te weinig tijd
ondanks de ruimte
tussen de buien.
Het Volkswagenbusje wacht.
Ze slaapt.
Wat is ze mooi als ze slaapt.
Ze schrikt op als ik kom aanrennen
met twee kroketten
en de deur dichtsla.
Als ze lacht dan lacht ze omdat ik lach,
en dan wou u nog beweren
dat er niets te beleven viel.
Dit,
dit is leven.
Zolang ik leef
heb ik nog niet meegemaakt
dat ik gelijk had.
Beetje gelijk, oké,
maar meer niet.
Dat went,
dat is zo.
Ik ben mezelf in het bos,
ik hoef de bomen
niets uit te leggen.
Ik ga ervan uit
dat ook u geen gelijk heeft.
Wen eraan.
Uit de bossen kwam ik
verbaasd
deze stad binnen,
geschramd, gehaast,
veel te vroeg.
Niemand verwachtte mij,
ik verwachtte iedereen.
Plaveisel kwetste mijn voeten,
muren scheurden mijn vingers,
nachtlicht vulde mijn ogen.
Daar en toen vertrokken
mijn ademloze ouders,
niets achterlatend.
Mijn stem, mijn hand nog zeker
jaren onzeker,
ik trok alle gevolgen zelf.
De bossen vond ik nooit terug.
Voor Willem Hendrik Campagne (1891-1973, Paramaribo, Suriname)
[De zwerver in omloop:]
Niet het beste,
maar goed genoeg,
met de kennis van nu.
[Het koor, de vrouwen
en sommige mannen.
Voetstappen, stemmen:]
Je kerft woorden
in boomstammen
en kijkt toe
hoe ze groeien,
blijvend op hartafstand.
[De zwerver, uitgehold:]
Ik herhaal.
De slang
wikkelt zich rond
de boom van kennis.
Eeuwig duurt de angst.
Maar wel goed genoeg.
[Het koor, iedereen:]
Zij hebben miljoenen,
wij zijn met miljoenen.
Hardop hard op hart.
Nadere kennis ontbreekt
en houdt ons bezig,
dat wel.
[De zwerver van dienst:]
Ik studeer nog,
verzamel verder.
Daar doe ik het mee.
Kleurig is het wel,
treurpauwen op muren,
broeinesten, samenzweringen,
het leven een vuilniskoker,
een open riool en de mistral
is alomtegenwoordig
of overal in aantocht.
Een miradj onder de minaretten
van de ommuurde stad
is niet zeldzaam
en toeristisch verantwoord.
Het landschap is extrovert
in kolkende lagen paars en oker
overschilderd maar verlegen,
de verwantschap met schaarse regen
leidt af,
de zon schijnt onveranderlijk
en hitte verteert alles.
Tuimel inclusief vetrollen en rimpels
over exclusieve drempels in tempels
van roulette en poker
als een joker vol dollars
tot je erbij neervalt.
Alles wordt en blijft vreemd.
Je blijft zo arm
omdat je alleen geld hebt.
Gezichten als foto’s
aan de verkeerde kant
van zijn ogen.
Sinds de depressies
hecht hij niet meer zo
aan afspraken en orde.
Of aan de god
die hij alleen kent
van televisie
en van die buurvrouw
daar tegenover.
Geen bergen en dalen,
alleen de vlakte
rondom.
Het vluchten overtuigt
steeds minder.
Hij vraagt zich af
bij maximum snelheid,
of airbags
doorzichtig zijn.
Een te jong ernstig kind
verscheurt nachten
en herbouwt
grote delen van de stad
met dranghekken
langs de invalswegen
en vooral eelt.
Een gevaarlijk kind
laat niets heel
van de toekomst,
brengt nieuwe oorzaken
voor gevolgen
en lacht recht in onze ogen,
mét onze ogen.
Die stem blijft nafluisteren
in onze propaganda
en de slijtage verveelt.
Dit is geen
eerlijke marathon,
maar blijf rennen.
Een winnaar verliest
elke onschuld.
Een loslopend kind
hier in ons
bedreigt alles en iedereen
na ons
en het speelt.
Ja,
het speelt.
Miss Dinar bezet een kruk
in haarlak en maatpak
in de Transit Bar.
Het parfum van de pruik
verdringt te kort de lijflucht
van zwetende bezoekers.
Full house vanavond,
happy hour voor thuislozen
en eeuwig verdwaalde provincialen
die het kunnen betalen,
samengeplakt voor houvast
en zo tijdelijk.
Miss Dinar deelt
zelfgebakken vegan hosties uit
met sambal naar keuze
en fluistert:
‟Dit lichaam,
voor de fiscus”,
en dat verstaat niet iedere
parochiaan.
Miss Dinar bezet
in verlopen nylons, liegend lycra
en zwikkende enkels
de karaoke microfoon,
zingt en scant gezichten
op mogelijke familieleden
die weer vanavond
niet
kwamen opdagen.
Zijn hart versteent
en het sluitingsuur nadert
als een muur.
Hij leek op Jack Kerouac,
voorgoed ver van huis.
Preciezer: hij had geen huis,
hij bewoonde een tehuis,
met wisselende gezichten
die hem verzorgden
en waarvan hij de namen
niet hoefde te onthouden.
Ooit noemde zijn moeder
hem wel eens Jack,
maar die kwam nooit terug
uit Canada,
zoals 3 van de 5
cliënten ervoeren.
Hij las mee met de bladmuziek
en stopte met dirigeren
halverwege mijn improvisatie.
Hij toonde een bouwval
aan hoektanden
tussen grijze stoppels
op een plooiend gelaat.
Ik zei: “Wel, Jack,
wat was er eerder,
of liever, wie?
Toch het idee of de waarneming,
het zintuig of de gebeurtenis?
De kip of het ei?
Nou?”
“De haan”, zei hij, “de haan.”
Ik ben nog
van vóór de pakezels,
gaf zelf de bevelen
die mij ombrachten,
uiteindelijk.
De breuklijn vordert.
Het uitverkoren gips verbrokkelt.
Er vallen prijzen voor projecten
alsof het postduiven zijn.
Geen tot zachte muziek,
onschadelijk bevonden
onder een hardmetalen airco.
Een windvlaag stort eikels
over de hybride stadsbus
en brengt me tot zinnen
hier binnen.
Zon en regen verweren graffiti.
Een stijgende lijnvlucht
tekst een krijtstreep
over een ongeschonden hemel.
De stad passeert mij
of ik passeer de stad, vergeef me.
Ik blijf tot alles in staat.
Straks, later, als ik er niet meer ben
of er niet meer toe doe
mogen jullie zorgen.
Dementie die alle zonden wegneemt,
ontferm u over deze machteloze.
Deze dag niet beschrijven
en vooral niets uitleggen.
Je kunt hier blijven en praten
of weggaan en zwijgen,
maakt niet uit.
Lieg tegen leugenaars,
sla de trommel luid,
ontwijk altaar en aambeeld,
verzin metaforen hardop –
kwaad kan het zelden.
Onder vrienden:
schenk trage koffie.
Verzorg de rozen
en het meubilair,
bij voorkeur zingend.
Verzegel het deksel
van je voorraadvat,
bedoeld voor veel later
in peilloze kelders.
Heb geduld met twijfelaars,
blijf redelijk en helder
in hun schaduwen –
je moet er niets mee.
Onder ons:
ik ben hier.
Onder vijanden:
ben zuinig op je maskers
en verdwijn in de nacht,
onnavolgbaar.
Het licht in je ogen
de zon in de ochtend.
Het zingen van bomen
in de wind en de solo's
van vogels in een live demo.
In de winter mijn lijf
om je aan te warmen,
de schaduw van ons huis
in het vuur van de zomer.
We zingen mond op mond.
De smaak
van je honingtong
en de geur
van appelbloesem en kaneel
in je levenschenkende adem.
Invasieve woorden naderen,
strelen en glijden terug
naar de oceaan
net voor ik ze kan grijpen,
een verloren memo.
Ik kan je leven niet verlengen,
je de hemel niet brengen –
het blijft geven en nemen.
Hou van mij
en weet niet waarom.
Mana zong
en ik zag haar niet.
Daken lagen tussen ons in
en meer dan dat.
Ondanks de leestekens
( ijsbloemen op de ruiten,
tintelende vingers,
zorgvuldig afgesloten deuren,
( eenzaamheid )
niet op te warmen dekens,
wind )
hamerde haar stem
op smeedijzer.
Ik durfde het raam niet te openen,
die warmte te verliezen,
die gloed.
Mana zong
en ik zag haar niet.
Ik onthield haar wel.
In deze hoorzitting,
luister.
Haar neuriënde zang
in klaterend water
als achtergrondmuziek
stoorden niet.
Mijn schrijfhand
volgde sporen over tafel
tot op het papier
en voorbij alle muren en dorpen,
ongeduldig.
Nee,
luister,
ik zag de bergen
op de maan,
alles in perspectief
meneer de rechter.
Ik kan nooit terug
naar waar ik vandaan kwam.
Blote voeten in mijn schoenen,
de zonde bleek dagelijks
en zo gewoon,
een emotie van wantrouwen
voortijdig verworpen.
Luister,
zij bewaarde haar hart
zorgvuldig
en ik bleek een dief,
onschuldig.
Er was licht
aan de binnenkant van het ei
en het was niet overdag.
Onbekenden verdrongen elkaar
rondom tappunt en tapas.
Vanuit het niets:
ogen die mij zagen,
en niet weken.
En die terugkeerden,
op de monitor naast haar huisbel
bij een benarde parkeerplaats.
Vier hoog, geen lift, het goot.
Ik had rosé bij me,
de weekaanbieding.
Een ogenblik die me los weekte
uit mijn restanten,
al die verweesde woorden
op drift en niet opgelost,
een verbroken netvlies
en die honger als na lachgas.
Dat café,
die avond in rook, dat zweet,
druipend op spiegels en ruiten,
die mensen in muziek,
die eerste weken,
mocht ik daar terugkeren:
ik zou mezelf niet herkennen.
Heb ik weer,
kwam jij naar mij
of ik naar jou
en vonden we elkaar niet
op een zeeverlaten strand
vol herinneringen
en geen plannen?
Een doorn trekt bloed.
Dwangvoeding in vingers
en aan wangen leert me hoe
niet te begrijpen
en te ontkennen, liegen
en navolgen.
Was de afvaart overdag
of in de nacht,
ik weet het niet meer
en jij vergat het.
Niet meer dan een traan
in je oceaan
lijk ik moedwillig
op iedereen
en dat steekt.
Alles daarna
bracht ons verder,
bij benadering.
Het vertrekschema
is alleen van belang
voor wie de bus heeft gemist.
Ik wacht
wacht al een uur
wacht op een vuur
wacht op een uur van vuur
wacht al zeven dagen
moet ik het nog eens vragen
ik ben niet zo van het klagen
en zagen
maar kan het niet meer verdragen
voel me verslagen
gaat het je nog niet dagen
is dit een van je hinderlagen
en
ik blijf wachten.
Als we hier eten
is het ons restaurant
als we hier slapen
ons motel
als we hier vertrekken
onze toekomst en
het gaat aan je zenuwen knagen
je bloed vertragen
moet ik je nog meer behagen
eerst die demonen verjagen
het kan
als het moet
hier
in de wagen
en
ik blijf wachten.
Zwarte haren met verstrooid blauw
en er was geen houvast
toen ik die koude nacht
verdwaalde in haar ogen.
Het verleden een koffer,
net zo leeg als ondraaglijk
en ik kwam die ochtend
niet uit mijn woorden.
Ik kwam niet
uit haar stad,
het laatste nieuws
was te lang geleden,
en zij ontrafelde
elke vezel, mijn heden
te nabij om van nut te zijn.
Hoe de branding
de rots kust,
haar mond mijn harnas,
en ik ontken niets.
Ik kwam niet
los.
Daarna bleef de hemel nog lang
onvoorspelbaar.
Lampen bogen onder het licht,
dampen vervlogen,
treinen stopten op afspraak
en ik rende door tuinen
met de Alleraardigste Avonturiers,
struinde door duinen
met de Bloedrode Rakkers,
vloog door tijdloze mist
van de amygdala
met de Koningen van Kreta.
Een eindeloze rij boeken,
je blijft zoeken,
loopt weg van de leegte,
je draait je om, spreekt je uit,
blijft zoeken.
Ik dineerde
met Dinky Toy Dino’s,
zat aan tafel
met Fleurige Flessers,
reed door steden
met de Onvoorbereide Meiden,
rende door de voortuinen
en sprong over de achtertuinen
van de hippocampus,
herkende niemand,
en lampen bogen
schaduwen om waar ik rende.
Treinen stoppen nog steeds
en in de prefrontale cortex
bespeurt niemand veranderingen.
Je blijft zoeken.
De dag dat ik wakker werd.
Elke strandwandeling verdween
uit mijn geheugen.
Elke golfslag
verbaasde
mij
opnieuw.
De dag dat
woorden faalden en ik
verdronk in lucht
door haast verkleefde longen,
een bevrijdende ademnood,
aanlandig.
De dag dat ik
in verwarring terugkeerde
en dat niet mogelijk bleek.
Ik zal blijven spreken
in deze gestapelde steden,
in de draaikolk
van dit verkeersplein,
in de branding
van deze menigte
als een bezeten prediker
tot ik vooraan sta,
mezelf versta,
de dag dat ik
voortaan
besta.
Je opent oude deuren.
Ik ren speurend
door je kamers
en ontdek niets.
Je liegt over je tijd van leven
en uren van waarheid,
hard en koud.
Het woord is steen geworden.
Er ging zoveel verloren.
Toch wacht ik in de coulissen
met beslissen
en kan elk moment beginnen
van binnen.
Het meer is het diepst
net onder de waterspiegel.
Duw en duw tegen de taal
tot elk woord begint
terug te duwen.
Ademhalen
is niet zingen.
Ik kan niet anders
dan een houding aannemen,
gestolde danser.
De rest van je leven passeert
alsof er niets gebeurd is.
Elk gebaar blijft een gok.
Een verdrongen feit
vraagt aandacht.
Een gedicht
kan nooit terug
in de woorden
waaruit het ontsnapt is.
Ik zoek een vooruitzicht,
een bevestigend einde.
Ontkennen helpt niet, wat en wie
in me is doorgedrongen
en hoe dat stuurt, onderhand.
Voldragen
ademt het door,
een blad vorderingen
vol dingen
die niet meteen opvallen,
een ontheemde gedachte.
Je bent eenzaam op dit papier,
aantoonbaar alleen zeg je,
nou, dan ben je niet de enige,
dan zijn we het eens,
zowaar een convenant
door een koor bezongen.
Na voldoende draagtijd
een zelfgekozen waarheid.
Blijf bij me.
Beloof me,
als ik je niet meer herken,
dat je me zult doden?
Dan zal ik
hetzelfde doen.
Met een zucht
van verlichting
passeert de dichter
het volmaakte,
het voltooide.
Zij hoorde hem niet meer,
en haar zelfrijdende ouders
ontkenden zijn bestaan.
De sleutel in het slot,
het schoeisel op het plaveisel,
de hand aan de hamer
die het hoefijzer smeedt,
kloppend bloed in de woorden,
hijskranen die ontwijken,
kogels en scherven
die lijven splijten,
hamer en sikkel,
dief en sukkel,
de ploeg in de aarde
en opwaarts,
opwaarts,
dichter bij de zon.
Kijken wat de zon doet.
Wat hij wél kan doen,
is een exemplaar van de krant
in haar brievenbus deponeren
met zijn gedichten erin,
en afwachten
tot ze breekt.
Of gewoon wachten
op wat de zon doet.
Wat hij doet.
Verdronken ben ik
in mijn slaaf.
Ze wekt me ‘s ochtends
met verplichte dagen
als gapend open ramen
en prompt vergeet ik dromen
die daglicht zochten.
Training, discipline, agenda,
conditie op maat en schema
en alles verdomd op tijd.
Weer nieuwe woorden,
noteer.
Een mond om me heen,
mijn directe chef
en zijn gevolgen opgesomd,
met ook de overige verhoudingen
relatief van geen belang,
stellen we vast.
Leg vast.
In een bibliotheek
is het beter schuilen
dan in een begraafplaats,
bepaal ik.
Dat is wat ervan komt.
Ik word mijn slaaf,
afgestompt,
breng verslagen uit
en dicteer veranderingen.
Ik blijf jaarlijks promoveren
tot het geen nut meer heeft.
Sluit af.
Ik kap weg
wat niet op me lijkt
daar in de spiegel
en wacht tot de luchtvloot
tot bedaren komt
binnen die norm
en aanmeert.
Elke oorlog
kent alleen verliezers.
Ik help mezelf uniform
uit de knoop.
Tot veel verder
(en niet tot hier) reiken
alle mogelijke ochtenden
en ja, let op,
blijf wakker,
ik kan vliegen.
Ik hang in de busstrop
tot mijn halte
bij de douane
in een groepsballet
voor forensen met veel herrie
zonder muziek en vorm
en dan nodigt zelfs het front
uit.
Val aan, dromer.
Achter de horizon vermoed ik
een wankele morgen.
Nog altijd komen en gaan treinen
niet op tijd.
Tijd lijkt relatief.
Stations lopen vol reizigers.
Er is onenigheid
over de beschikbare ruimte.
Niets beïnvloedt hun gedrag.
Bestemmingen verwijderen zich
en er kwam ook meer haast en
minder tijd.
Tijd bleek relatief.
Elke glimlach valt dood
op betonnen afstanden en ik
leer en volg de gebarentaal.
Wij zoeken warmte.
Tussen jou en mij in
ligt ons reisdoel en hebben we
alle tijd.
Tijd blijft relatief.
Bladeren vallen in
een koude wind vandaag.
Niets is vanzelf – ik ben
een gevolg van onbekende oorzaken
en kan extra borging gebruiken.
Zoals je hand.
De mini-handjes
van de boreling
tasten naar de
plots verdwenen
wand.
Een rimpeling,
even maar, overschaduwt
haar fontanel.
De vingertjes
vinden lippen en neus,
oren en ogen zoeken
en de hersentjes
willen samenstellen,
alles optellen
tot weer een wand.
De indrukken,
hoe verward ook,
komen ongeveer samen
en ze slaapt weer,
onschuldig
als iedereen.
Toen het bericht kwam
reed ik verder
en sloeg de weg af.
Ik miste mijn afslag,
ook de volgende
en keerde niet om.
Het ijs van meningen smelt
tot water van belevingen.
Wat zijn priesters
anders dan gevangenen.
Er is een plaats
voor elke tijd.
De pianist telt,
zoekt tussen 88 toetsen
die ene grijze
en kan niet wachten.
Ik staar naar beladen muren
tot de stenen verdwijnen,
een versnelde droom.
Ik herlees
wat oude geschriften,
historisch kansloos
en roep tralies bijeen.
Er is een tijd
voor elke plaats.
Ik struikel en wil vliegen.
